Tại sao ông Trump đưa ra yêu cầu này?

Một chuyên gia đặc biệt là người phân xử độc lập, được tòa án chỉ định và thường là luật sư hoặc thẩm phán đã nghỉ hưu. Người này sẽ xem xét tài liệu bị FBI thu giữ, để tìm xem liệu có bất kỳ tài liệu nào trong số đó có thể nằm ngoài phạm vi trát tòa điều tra, hoặc thuộc loại được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp hoặc đặc quyền về tài liệu giữa luật sư và khách hàng của họ hay không.

Các luật sư của ông Trump lập luận rằng cần có một chuyên gia đặc biệt vì FBI có thể đã thu giữ các tài liệu được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp, vì đó là tài liệu phát sinh trong quá trình ông làm tổng thống. Nếu chúng thuộc loại được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp, FBI có thể thu giữ chúng nhưng không thể sử dụng để phục vụ cho cuộc điều tra hình sự chống lại cựu tổng thống. Tuy nhiên, lập luận này trở nên phức tạp khi FBI đang điều tra về việc di dời hồ sơ chính phủ bất hợp pháp.

Tòa án liên bang ở Florida hôm 1-9 cho biết sẽ đưa ra phán quyết vào một thời điểm không xác định trong tương lai dựa theo yêu cầu này. Động thái này khiến Bộ Tư pháp Mỹ phản ứng gay gắt. Bộ Tư pháp hôm 29-8 nói rằng, họ có thể bác bỏ yêu cầu của ông Trump vì họ đã có một nhóm chuyên viên lọc hồ sơ, và đã loại bỏ xong những tài liệu thuộc nhóm được hưởng đặc quyền. Bộ Tư pháp hôm 30-8 cũng chỉ ra rằng ông Trump, với tư cách là cựu tổng thống, không có quyền khẳng định đặc quyền hành pháp đối với các tài liệu, trong khi các công tố viên liên bang - thành viên hiện tại của nhánh hành pháp - đã có lệnh của tòa án để thu giữ chúng.

Các luật sư của ông Trump dự kiến vẫn theo đuổi yêu cầu. Về mặt giá trị, yêu cầu của ông Trump nếu thành công, có thể giúp làm chậm quá trình điều tra của Bộ Tư pháp.

Bằng chứng chống lại ông Trump

Trước đây, nhiều thành viên đảng Cộng hòa phản ứng dữ dội và quyết tâm bảo vệ ông Trump trước vụ đột kích của FBI vào dinh thự Mar-a-Lago. Tuy nhiên, cục diện đã thay đổi sau khi hàng loạt thông tin được đưa ra, bao gồm việc Bộ Tư pháp Mỹ đã công bố bản khai được FBI sử dụng để xin trát khám xét khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago từ một thẩm phán liên bang hôm 8-8.

Sự đối lập giữa các thành viên đảng Cộng hòa về việc ủng hộ ông Trump càng trở nên rõ nét sau khi Bộ Tư pháp Mỹ nộp tờ trình 36 trang lên tòa án hôm 30-8. Trong tờ trình, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết FBI đã phát hiện và thu hồi hơn 100 tài liệu mật trong cuộc khám xét tại dinh thự Mar-a-Lago hôm 8/8 - nhiều gấp đôi so với số lượng tài liệu mật ông Trump giao nộp trong mùa hè vừa qua. Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã trình bày chi tiết về cách thức đạt được lệnh khám xét nơi ở của cựu Tổng thống Trump ở Florida sau khi thu thập bằng chứng cho thấy các tài liệu tuyệt mật có khả năng đã được chuyển đi khắp nơi và che giấu.

Hồi tháng 6, các luật sư của ông Trump đã nói rằng tất cả tài liệu đến từ Nhà Trắng được cất giữ tại phòng lưu trữ ở Mar-a-Lago. Tuy nhiên, trong cuộc tìm kiếm vào đầu tháng này, các đặc vụ đã tìm thấy các tài liệu mật khác cả trong phòng lưu trữ cũng như trong văn phòng của cựu tổng thống - bao gồm ba tài liệu mật không được tìm thấy trong thùng mà cất trong bàn làm việc. Cùng ngày, Bộ Tư pháp Mỹ đã công bố ảnh chụp nhiều tài liệu "mật" hoặc "tuyệt mật", được bày ra trên sàn dinh thự Mar-a-Lago, sau cuộc khám xét của FBI. Qua đó, cơ quan này cho rằng đã có những hành động che giấu hoặc tiêu hủy tài liệu nhằm cản trở công tác điều tra.

Phép thử đối với các đảng viên Cộng hòa

Cuộc điều tra đã đặt ra một phép thử mới về lòng trung thành của các nghị sĩ đảng Cộng hòa với ông Trump, khi chính họ đang đặt sự nghiệp chính trị của mình phụ thuộc vào cựu tổng thống, đặc biệt là trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

Trong khi nhiều thành viên đảng Cộng hòa vẫn quyết tâm lên tiếng bảo vệ ông Trump trước vụ đột kích của FBI vào dinh thự Mar-a-Lago, một số khác lại tỏ ra khá thận trọng và tránh đề cập tới vụ việc. Hôm 31-8, ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, đã từ chối bình luận về diễn biến cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ. Hạ nghị sĩ Liz Cheney của đảng Cộng hòa - một trong số những người chỉ trích gay gắt ông Trump - đã chia sẻ bức ảnh do Bộ Tư pháp công bố với nội dung: "Hành vi không thể chối cãi của Donald Trump đã được tiết lộ vào sáng nay".

AN BÌNH